Ödeme Sistemlerinde Yapay Zeka ve Derin Öğrenme Teknolojilerinin Kullanımı
İş hayatında bilgisayar kullanımı 1980'lerde yaygınlaşmaya başladığında aritmetik maliyeti ortadan kalkarak iş modelleri 4 işlemin çerçevesinde yeniden tanımlanmaya başlandı. Devamında internet çağı başladı ve iletişim maliyetleri azaldı. Internet ile birlikte iş hayatı her alanda iletişim temelinde yeniden şekillendirildi. Bugün artık hesaplama yapma veya iletişim kurma konusunda büyük oranda eşit koşullar ve altyapı kullanıma sunulmuş durumda. İhtiyaç duyulan şey ise sınırlı sayıda bilgi ile anlık veya ileriye dönük doğru tahminlemeler yapabilmek. Yapay zeka teknolojisi ile bu mümkün hale geldi diyebiliriz.
Ödeme sistemlerinde yapay zeka ve makine öğrenmesi teknolojilerinin çoğunlukla güvenlik projelerinde başarılı şekilde uygulandığını görüyoruz. Sabit paramatreler üzerine kurulu klasik güvenlik modelleri yerini kart hamilinin veya işyerinin geçmiş dönemlerde yaptığı işlemlerden yola çıkarak anlık olarak yapılan işlemin sahte olup olmadığına dair bir skor üreten ve kendi içinde sürekli öğrenen ve gelişen devam ettiği modellere bırakıyor.
MasterCard
MasterCard ilk AI tabanlı güvenlik çözümünü Brighterion tarafından sunulan altyapı ile 20 yıl önce devreye aldı (firma 2017 yılında MC tarafından satın alındı)
MasterCard kendi ödeme ağında AI teknolojisinin kullanımını 5 temel öğe ile tarifliyor.
- Verimli, doğru sonuç üreten ve gerçek zamanlı olarak çalışan AI destekli ürün ve hizmetler
- Müşterilere AI teknolojisi kullanımı konusunda destek olunması
- AI desteği ile işlerin büyütülmesi, yeni gelir alanlarının yaratılması
- Şeffaf ve güvenilebilir AI teknolojisi
- Hayatı kolaylaştıran, ekonomik büyümeye katkı sağlayan ürünler için AI
MasterCard tarafından güvenlik alanında sunulan farklı ürünler AI teknolojisini kullanıyor.
Decision Intelligence
MasterCard tarafından geliştirilen Decision Intelligence ürünü AI teknolojisini kullanarak gerçek zamanlı olarak yaptığı değerlendirme ile işlemlerin hatalı şekilde red edilmesinin büyük oranda önüne geçilmesini sağladı. Uygulama müşteri segment bilgisi, cihaz bilgisi, lokasyon, işyeri, zaman, işlem tipi ve risk profil bilgileri gibi pekçok veriyi kullanarak sonuca varmaktadır.
Safety Net
MasterCard tarafından siber saldırılara karşı networkün korunması maksadıyla geliştirilen ve AI teknolojisinin kullanıldığı ürün saldırı gerçekleşmeden netwörkü uyarma kabiliyetine sahip. Sahtekarlar 1 işleme onay aldıkları taktirde başarılı sayılacakları bir anlayış ile yüzbinlerce sahte işlemi networke gönderebilirken network operatörlerinin başarılı sayılmaları için istisnasız bütün sahte denemeleri önlemeleri gerekmektedir. Safety net, AI teknolojisi ile brute force ataklarına karşı networkü korumaktadır.
MasterCard prensip olarak AI teknolojisinin sadece belirli alanlarda kullanımından ziyade şirket genelinde bütün birimlerde kullanımını sağlamayarak MasterCard’ın bir AI güç merkezi olmasını temin etmeyi amaçlıyor.
Visa
Visa tarafında da güvenlik çözümlerinde AI teknolojisinin kullandığını görüyoruz. AI tabanlı güvenlik çözümlerinin devreye alınması sonrasında sahtecilik/dolandırıcılık adetlerinin işlem hacminin 10 kat artmış olmasına karşın, önceki 20 yıla oranla 2/3 oranında azalarak %0,01 seviyesine indiği belirtiliyor.
Visa AI teknolojisini farklı alanlarda yenilikçi çözümler getirmek üzere de kullanıyor.
Akıllı Ekstre (Smarter Posting)
Visa tarafından kullanıma sunulan çözümlerden biri “akıllı ekstre”. İşlemin otorizasyon anındaki tutarı ile takas anındaki tutarı çeşitli parametrelere bağlı olarak farklılık gösterebilmektedir. Visa, yapay zeka ve derin öğrenme teknolojilerini kullanarak otorizasyon anında işlemin takasta kart hamili ekstresine hangi tutar ile yansıyacağına dair bilgilendirme (00 ile 99 arası bir olasılık) yapabilmeye yönelik ürününü duyurdu. Sistemin yapılan testlerde %98'lik başarı oranına ulaştığı ifade ediliyor.
Akıllı Hesaplaşma Tahminlemesi (Smart Settlement Forecast)
Bir diğer servis ise akıllı hesaplaşma tahminlemesi. Takip eden 7 günlük hesaplaşma tutarını tahminleyen “Smarter Settlement” ürünü geçmiş verileri kullanarak makine öğrenmesi ve yapay zeka ile ileriye dönük hesaplaşma tutarı tahminlemesi yapıyor ve hazine yönetiminin kolaylaştırılmasını sağlıyor.
Akıllı Yerine Otorizasyon (Smarter STIP)
Çevrimiçi işlemlerde kart ihraç eden kurumun ulaşulabilir olmadığı durumlarda otorizasyon kararı önceden belirlenmiş kurallar çerçevesinde network operatörü tarafından verilir ve buna Stand-in adı verilir. Otorizasyon akışında stand’in’de issuer yerine verilen onayların issuerun gerçek davranışlarına paralel olmasına yönelik geriye dönük 36 aylık issuer verisi kullanılarak eğitilen bir AI modeli sunuluyor. Yapılan testlerde kart ihraç eden kurumun davranışının %95 oranında doğru tahminlendiği tespit edildi.
Kaynaklar :
https://www.visa.gp/about-visa/newsroom/press-releases/innovations-for-smarted-payments.html
https://thepaypers.com/expert-opinion/the-role-of-deep-learning-in-payment-fraud-prevention--1254879
