Uluslararası Kartlı Ödeme Kuruluşları ve Güncel Patent Başvuruları

3 min readAug 17, 2020

Uluslararası Kartlı Ödeme Kuruluşları ve Güncel Patent Başvuruları

Merkez bankası dijital parası (CBDC) fiat paranın birebir oranda dijital hale dönüştürülmesine yönelik bir yöntem olarak birçok ülke tarafından pilot olarak uygulanıyor veya projelendirilmiş durumda. Kripto paraların yerleşik ticarette kullanılması, fiyat oynaklığının ortadan kaldırılması ve bulundukları gri bölgeden uzaklaşarak yasal otoriteler tarafından kabul görmelerine yönelik Libra benzeri stable coinler kendilerine destekçi bulmaya ve bir anlamda rüştlerini ispat etmeye çalışıyorlar. Uluslararası kartlı ödeme kuruluşları da benzer alanlarda yeni ürünler uygulamaya koyuyor veya patent başvuruları yapıyor. Bu patentlerin kuşkusuz tamamı ticarileşerek gerçek bir ürün olarak karşımıza çıkmıyor fakat odağın hangi alanlarda olduğunu göstermesi bakımından önem arzediyor.

1.Visa tarafından dijital para ile ilgili bir patent başvurusu yapıldı.

Buluş, blokzinciri platformu üzerinde çalışan ve merkezi bir otoritenin kontrolünde fiziksel fiat para karşılığında bire bir oranda dijital para üretilen ve mükerrerlik ve sahtelik kontrolünün zincir üzerinde tutulan banknot seri numarası ile yapılması esasına dayanıyor. Sistem özel izne bağlı (private permissioned) blokzincir platormu üzerinde çalışıyor. Merkezi otorite (merkez bankası olarak örneklendirilmiş) gelen dijitalleşme talebine karşılık ilgili birimde ve miktarda dijital parayı üreterek blokzincire yüklüyor.

Söz konusu dijital para aynı zamanda dijital cüzdanlara veya bir secure element içeren çipli kart ve benzeri araçlara da yüklenebiliyor.

Sistemde tanımlı “redeeming entity” dijital paranın piyasaya sürülmesinde aracı rolü üstleniyor. ATM’leri veya şubeleri vasıtasıyla kendisine iletilen fiziksel paraya ilişkin bilgiyi merkezi otoriteye ileterek karşılığında dijital para üretiyor ve kullanıcıya transfer ediyor.

2. MasterCard 2018 yılında yaptığı patent başvurusunda kriptopara işlemlerinde anonimliğin kesin olarak sağlanmasına yönelik bir çözümü kayıt altına aldı.

Bitcoin gibi kripto paraların rağbet görmelerinin en önemli nedenlerinden birisi elektronik ortamda işlem yapılması ve işlem yapan açısından anonimliğin korunmaya devam ediyor olmasıdır. Genellikle bir blockchain adresinin kime ait olduğunun tespit edilmesi oldukça güçtür. Bu sebeple kullanıcılar kimliklerini gizleyerek yani anonimliği sağlayarak işlem yapma olanağına sahiptir. Bir blockchain üzerindeki dijital paranın hareketlerinin izlenerek aynı cüzdana ait işlemlerin tespit edilmesi zor da olsa mümkün olabilir.

MasterCard tasarladığı sistem ile işlemleri yapan kullanıcıların anonimleştirilmesinden ziyade işlemlerin kendilerini anonimleştirerek bu güven sorununu ortadan kaldırmayı amaçlıyor. Alıcı ve gönderici hesaplar arasına aracı hesaplar yerleştirerek bu hesapları bütün transferlerde kullanmak suretiyle işlem yoğunluğu yaratmak ve tespit edilmek istenen işlemin kaynağının bulunmasını neredeyse olanaksız hale getirmek buluşun temel özelliği olarak öne çıkarılıyor.