VISA, Central Bank Digital Currency (CBDC) Offline Ödeme Sistemi
Nakit kullanımının giderek azaldığı ödemeler ve tasarrufarın elektronik ortamda yapıldığı günümüzde fiat paranın farklı bir formu olarak CBDC ihracı birçok ülkenin gündeminde yer alıyor. Çeşitli ülkelerde pilot uygulamalar devreye alındı ve tecrübe ediliyor.
Doğal afet, pandemi gibi küresel veya bölgesel etkisi olan olaylarda ödeme sistemlerinin çalışır halde tutulması için dijital alternatiflerin yaratılması önem arzediyor. Covid 19 etkisiyle e-ticaretin perakende ticaret içindeki payı arttı.
CBDC uygulamalarında para form değiştiriyor olsa da büyük oranda halihazırda ödemelerin yapıldığı sanal ve fiziksel terminallerde çeşitli aracılar ile (Çipli kart, telefon, dijital cüzdan vb) ile kullanılmaya devam edecek. Bu sebeple ödeme kartları için bir çeşit ödeme ağı işleten global kartlı ödeme kuruluşları kendi networklerınde CBDC kullanımını destekleyecek yöntemler üzerinde çalışıyorlar.
Yakın zamanda MasterCard Merkez Bankalarının, ticari bankaların ve teknoloji sağlayıcıların CBDC tasarımlarını test edebilecekleri bir ortamı kullanıma sunduğunu duyurmuştu.
Bu kez Visa “An Offline Payment System for Central Bank Digital Currencies” adını verdiği CBDC araştırmasını yayınladı.
Araştırma olası CBDC ihracında Visa logolu kartlar ile “Offline Payment System” adını verdikleri altyapı kullanılarak ödeme ve para transferi yapılabilmesine yönelik çözümü detaylandırıyor.
Elektronik ortamda yapılan finansal işlemler işleme taraf olan kurumların birbirleri ile iletişim kurması esasına dayanıyor. Her ne kadar EMV teknolojisi yüzyüze yapılan kartlı işlemlerde “offline” kullanım özelliğini sunuyor olsa da farklı gerekçeler ile bu özellik belirli limitlerle ve sınırlı olarak kullanılıyor. Visa bu araştırmasında bütünüyle “offline” çalışabilecek bir yapı öneriyor.
PKI şifreleme yapısına dayanan ilgili Merkez Bankasının CA (Certificate Authority) olduğu 2 katmanlı bir doğrulama ile offline işlemlerin yapılabileceği ifade ediliyor. Offline ortamda bakiyenin birden fazla kere harcanması problemi ve güvenliğin ise mobil cihazlar üzerinde bulunan TEE (Trusted Execution Environment) içerisinde tutulacak kriptografik verilerin doğrulanması ile sağlanabileceği ifade edilmiş.
Kaynak :
Central Bank Digital Currency and the future: Visa publishes new research
